16 May Η άσκηση στην κύηση επηρεάζοντας το βάρος του νεογέννητου επιδρά στην υγεία της μετέπειτα ζωής του

Το σωματικό βάρος του μωρού κατά τη γέννησή του αποτελεί ένα σημαντικό δείκτη της υγείας του, της υγείας της μητέρας του αλλά και του ενδομήτριου περιβάλλοντος στο οποίο αναπτύχθηκε.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, το Φυσιολογικό βάρος γέννησης ορίζεται μεταξύ 2500 και 4000g.
Μικρότερο ή μεγαλύτερο βάρος γέννησης μπορεί να μαρτυρά κακή ενδομητρική ανάπτυξη αλλά μπορεί να αποτελεί κι έναν σημαντικό δείκτη ανάπτυξης παραγόντων κινδύνου για την μελλοντική υγεία του νεογέννητου όπως είναι για παράδειγμα η πιθανή εμφάνιση χρόνιων ασθενειών.

Μικρό για την ηλικία της κύησης βάρος γέννησης ορίζεται αυτό που είναι μικρότερο από 2.500 g ανεξάρτητα από την ηλικία κύησης, και αυτό μπορεί να υποδιαιρεθεί σε πολύ χαμηλό βάρος γέννησης (μικρότερο από 1.500 g) και εξαιρετικά χαμηλό βάρος γέννησης (μικρότερο από 1,000 g). Και οι δύο αυτές καταστάσεις είναι τυπικοί δείκτες διατροφικών ελλείψεων ή πρόωρης γέννησης.

Μεγάλο για την ηλικία της κύησης βάρος γέννησης ορίζεται αυτό που είναι μεγαλύτερο από 4,000 g ανεξάρτητα από την ηλικία κύησης.

Στη σύγχρονη μαιευτική χρησιμοποιείται επίσης και ο όρος μακροσωμία, όταν το βάρος γέννησης υπερβαίνει τα 4 κιλά. Ωστόσο, χρησιμοποιείται κι όταν το βρέφος γεννιέται με βάρος γέννησης ≥4,5 kg όπου και οι περιγεννητικές επιπλοκές αυξάνονται σημαντικά. Ο όρος μακροσωμία σχετίζεται με το Μεγάλο για την ηλικία της κύησης βάρος γέννησης και συχνά χρησιμοποιείται εναλλακτικά, παρόλο που συνυπολογίζει και το μήκος του μωρού.

Διάφοροι παράγοντες μπορεί να επηρεάσουν το βάρος του εμβρύου κατά τη γέννηση. Οι σημαντικότεροι από αυτούς είναι ο δείκτης μάζας σώματος (BMI) της γυναίκας πριν από την εγκυμοσύνη, το πρόσθετο βάρος κατά την κύηση, η εμφάνιση διαβήτη κύησης (GDM), ο σακχαρώδης διαβήτης που προϋπήρχε της κύησης, η ηλικία της μητέρας (>35) αλλά και η εβδομάδα κύησης κατά την οποία πραγματοποιήθηκε ο τοκετός.

Όταν η μητέρα έχει διαβήτη πριν από την εγκυμοσύνη ή αναπτύξει διαβήτη κύησης τότε αυξάνεται η μεταφορά της γλυκόζης στο μωρό μέσω του πλακούντα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της παραγωγής ινσουλίνης από το έμβρυο, γεγονός που μπορεί να ενισχύσει τη συσσώρευση λίπους και να προκαλέσει την υπερβολική ανάπτυξή του. Τα μωρά των διαβητικών μητέρων, με μεγάλο σωματικό βάρος γέννησης έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης υπογλυκαιμικών επεισοδίων μετά τη γέννησή τους ενώ αρκετές μελέτες συνδέουν την εμβρυϊκή μακροσωμία με υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης μεταβολικού συνδρόμου, παχυσαρκίας και διαβήτη τύπου 2, στην παιδική ή ενήλικη ζωή τους.

Όπως είναι ευνόητο, όταν γεννιέται ένα μωρό με μεγάλο βάρος, παρατείνεται η διάρκεια του τοκετού, αυξάνεται ο κίνδυνος της καισαρικής ή του παρεμβατικού τοκετού. Επιπλέον, ο κίνδυνος δυστοκίας των ώμων δυστυχώς αυξάνεται, με όλες τις δυσάρεστες συνέπειες που μπορεί να έχει αυτό στη υγεία ή και τη ζωή της μητέρα και του βρέφους.

Όλος αυτός ο δυσάρεστος κύκλος επιπλοκών και προβλημάτων που μπορεί να δημιουργήσει το Μεγάλο βάρος γέννησης του μωρού μπορεί να “σπάσει” και να αλλάξει αν η μητέρα ασκείται κατά τη διάρκεια της κύησης.

Έρευνες έχουν δείξει ότι οι γυναίκες που ασκούνται συστηματικά κατά την κύηση, και σύμφωνα με τις δημοσιευμένες κατευθυντήριες γραμμές άσκησης, μειώνουν κατά 31% την πιθανότητα γέννησης μωρού με μεγάλο βάρος χωρίς να αυξάνεται η πιθανότητα γέννησης μικρόσωμων μωρών. Οι συστηματικά ασκούμενες εγκυμονούσες μειώνουν κατά 37% την πιθανότητα εμφάνισης διαβήτη κύησης ενώ οι έγκυες γυναίκες με διαβήτη κύησης που ασκούνται συστηματικά συνδυάζοντας την αερόβια άσκηση με ασκήσεις μυϊκής ενδυνάμωσης, μειώνουν κατά 58% την πιθανότητα γέννησης μακρόσωμων μωρών σε σχέση με εκείνες που ακολουθούν την συνηθισμένη ιατρική αγωγή που όμως δε συμπεριλαμβάνει άσκηση!

Βλέπουμε λοιπόν ότι η άσκηση κατά την κύηση επιδρά θετικά στην υγεία του εμβρύου, επηρεάζει το βάρος γέννησής του κι άρα, όπως προκύπτει από τα παραπάνω, επηρεάζει σημαντικά και την υγεία της μετέπειτα ζωής του.

Βιβλιογραφία

Terrones M.V, Nagpal T., Barakat R. (2019). Impact of exercise during pregnancy on gestational weight gain and birth weight: an overview. Braz J Phys Ther; 23(2): 164–169.

Wiebe H.W., Boule N.G., Chari R., Davenport M.H. (2015). The effect of supervised prenatal exercise on fetal growth: a meta-analysis. Obstet Gynecol;125(5):1185–1194.

Cordero Y., Mottola M.F., Vargas J., Blanco M., Barakat R. (2015). Exercise is associated with a reduction in gestational diabetes mellitus. Med Sci Sports Exerc;47(7):1328–1333.

Barakat R., Pelaez M., Lopez C., Lucia A., Ruiz J.R. (2013). Exercise during pregnancy and gestational diabetes-related adverse effects: a randomised controlled trial. Br J Sports Med;47(10):630–636).

__

Photo by Bonnie Kittle on Unsplash