10 Apr Το δικαίωμα των elite αθλητριών στη μητρότητα

Οι αθλήτριες υψηλών επιδόσεων αναμετριούνται καθημερινά, σε όλη τους σχεδόν την αθλητική καριέρα που ως επί το πλείστων συμπίπτει με τα αναπαραγωγικά τους χρόνια, με το σώμα τους, τις επιδόσεις, την κούραση, τους τραυματισμούς, το μυαλό και την ψυχή τους. Έτσι, οι πρωταθλήτριες αν επιθυμούν να τεκνοποιήσουν βρίσκονται μπροστά από σοβαρά ερωτήματα, φόβους και διλήμματα μιας που το πλαίσιο σχεδιασμού μια εγκυμοσύνης είναι πολύ στενό.

Το πρόγραμμα των αγώνων, οι προπονήσεις, οι προκρίσεις, η χρηματοδότηση τους, πιθανά ζητήματα γονιμότητας (είναι γνωστές οι διαταραχές έμμηνου ρύσεως των αθλητριών) είναι ζητήματα που πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψιν όταν μια ελίτ αθλήτρια θέλει να γίνει μητέρα.

Θα πρέπει για παράδειγμα η εγκυμοσύνη να προγραμματιστεί ώστε να έρθει αμέσως μετά από Ολυμπιακούς αγώνες. Αν η εγκυμοσύνη δεν επιτευχθεί τότε θα πρέπει να περιμένει άλλα 4 χρόνια. Κι αυτό προσθέτει επιπλέον άγχος που ως γνωστόν δε βοηθάει καθόλου στη διαδικασία της σύλληψης.

Επιπλέον οι αθλήτριες διστάζουν να αποκαλύψουν την εγκυμοσύνη τους στους προπονητές, στους συλλόγους ή και στους συναθλητές, από φόβο μήπως χάσουν τη θέση τους στην ομάδα ή αμφισβητηθεί η δέσμευσή τους στο άθλημα.

Κυρίως τρέμουν να το ανακοινώσουν στους χρηματοδότες τους μιας που συνήθως διακόπτουν τη χρηματοδότησης τους. Eίναι γνωστή, για παράδειγμα, η αντίδραση της Nike: απολύσεις και διακοπή χρηματοδότησης. ΑΝ και πρόσφατα, μετά την κοινωνική κατακραυγή και τον διασυρμό της από τις απολυμένες αθλήτριες, η NIKE διορθώνει το προφίλ της και κάνει social lifting με διαφημιστική καμπάνια όπου έγκυες αθλήτριες, προμοτάρουν την μητρότητα, και τον πρωταθλητισμό.

Αν και η σπουδαιότητα της άσκησης στην κύηση είναι αποδεδειγμένη, οι ελίτ αθλήτριες μέχρι πρόσφατα πίστευαν ότι αθλητισμός και μητρότητα μαζί, δε συνδυάζονται.

Αθλήτριες όμως όπως η δρομέας Paula Radcliffe, η ντίβα των γηπέδων τένις Serena Williams, η αγωνίστρια σπρίντερ Allyson Felix, κα, αμφισβητούν στερεότυπα και συντηρητικές οδηγίες και πλέον σηκώνουν παντιέρα ενάντια στο κοινωνικό αφήγημα ότι κατά την εγκυμοσύνη τους θα πρέπει να καθίσουν ήσυχες στα αυγά τους. Η ΔΟΕ, αλλά κι άλλοι Οργανισμοί σιγοντάρουν.

Μέχρι τώρα, λίγες πληροφορίες διαθέταμε για την ασφάλεια της άσκησης υψηλής έντασης, μεγάλης διάρκειας ή όγκου κι έτσι οι έγκυες αθλήτριες, απουσίας δεδομένων, οδηγιών και σχετικής πολιτικής, μείωναν την αθλητική τους ενασχόληση.

Πρόσφατες όμως έρευνες δείχνουν ότι η αθλητική συμμετοχή ελίτ αθλητριών στην εγκυμοσύνη τους δεν σχετίζεται με ανεπιθύμητα συμβάντα στην κύηση και τοκετό. Οι έρευνες αυτές δεν είναι πολλές αλλά συνεχώς αυξάνονται.

Η έγκυος αθλήτρια μπορεί να συμμετέχει στις αθλητικές της δραστηριότητες.

Όμως από το 1ο κιόλας 3μηνο θα διαπιστώσει, με όποιο ψυχικό ή νοητικό κόστος, ότι στην εγκυμοσύνη δε μπορεί να προπονηθεί στις εντάσεις και τους όγκους που συνήθιζε να προπονείται πριν την κύηση. Το σώμα της δε θα της το επιτρέψει.

Η αθλήτρια βεβαίως, δε μπορεί και δεν είναι και σωστό να ορίσει μόνη της, τις νέες παραμέτρους προπόνησής.

Ούτε ο/η προπονητής της μπορεί να πάρει αυτή την ευθύνη.

Οι γυναικολόγοι δε γνωρίζουν πως προπονείται μια ελίτ αθλήτρια πόσο μάλλον μια έγκυος πρωταθλήτρια.

Οι ίδιες οι πρωταθλήτριες δηλώνουν ότι απουσίας κοινωνικού, ιατρικού, προπονητικού πλαισίου προβαίνουν μόνες τους σε έρευνα, κυρίως στο internet ενώ βοήθεια και σωστές οδηγίες λαμβάνουν μόνο από εξειδικευμένους prenatal- postnatal προπονητές και φυσιοθεραπευτές που τις καθοδήγησαν σωστά στο πως να τροποποιήσουν την προπόνησή τους, τι να αποφύγουν και που να δώσουν έμφαση.

Το να είσαι αθλήτρια υψηλών επιδόσεων είναι δύσκολή συνθήκη.

Και τα πράγματα δυσκολεύουν περισσότερο όταν η αθλήτρια μείνει έγκυος.

Εκεί η αθλήτρια έχει μεγάλη ανάγκη από υποστήριξη.

Αρχικά από τον/την σύντροφο και προπονητής της.

Είναι σπουδαίο επίσης για την αθλήτρια να έχει την πλήρη αποδοχή και υποστήριξη από την ομάδα αλλά και τους χρηματοδότες της.

Μια διεπιστημονική ομάδα που θα αποτελείται από τον προπονητή της, prenatal προπονητή, φυσιοθεραπευτή, μαία και γυναικολόγο είναι απαραίτητο να υπάρχει για κάθε έγκυο αθλήτρια σε κάθε της εγκυμοσύνη και οπωσδήποτε αφού γεννήσει!

Μόνο έτσι η γυναίκα θα μπορέσει να συνεχίσει να αθλείται απολαμβάνοντας με ασφάλεια την εγκυμοσύνη της.

Μόνο έτσι η μητρότητα, ο αθλητισμός και η επιστήμη θα τοποθετήσουν τον Άνθρωπο,

στην πρώτη γραμμή.

Βιβλιογραφία

Davenport MH, Nesdoly A, Ray L, et alPushing for change: a qualitative study of the experiences of elite athletes during pregnancyBritish Journal of Sports Medicine Published Online First: 08 February 2022. doi: 10.1136/bjsports-2021-104755

Sundgot-Borgen J, Sundgot-Borgen C, Myklebust G, et al. Elite athletes get pregnant, have healthy babies and return to sport early postpartum. BMJ Open Sport Exerc Med 2019;5:e000652.

Wowdzia JB, McHugh T-L, Thornton J, et al. Elite athletes and pregnancy outcomes: a systematic review and meta-analysis. Med Sci Sports Exerc 2021;53:534–42